Zoals jullie misschien wel weten heeft mijn paard Vaka PPID. Of eigenlijk heb ik dat een aantal jaren gedacht. Ik heb erg veel uitgezocht over deze ziekte en daarom wil ik jullie er graag meer over vertellen.
Vaka heeft al een hele tijd een dikke nek. Dit kwam voornamelijk omdat ze te dik was en daardoor insuline resistentie heeft ontwikkeld. Dit kun je vergelijken met Diabetes type 2 bij mensen.
Als je iets gegeten hebt komt er glucose in je bloed. Glucose wordt gemaakt van suiker en wordt voornamelijk gebruikt als energie en om vet van te maken. Het is dus zeker niet onbelangrijk dat je dit binnen krijgt. Onder invloed van insuline (een hormoon dat wordt aangemaakt in de alvleesklier) wordt glucose door je lichaam getransporteerd en opgenomen door de cellen. Er wordt ook een deel in de lever opgeslagen als Gycogeen. Als je een keer hard weg moet rennen voor iets gevaarlijks wordt Glycogeen weer omgezet in Glucose en heb je een snelle vorm van energie, zodat je het langer volhoudt om te vluchten.
Bij een persoon die last heeft van Diabetes type 2 zijn de cellen minder gevoelig voor insuline. Je moet de insuline eigenlijk zien als sleutel die de cel opendoet voor Glucose. Als dit niet meer goed werkt blijft er veel te veel glucose in het bloed circuleren. Het brein registreert dit en zorgt dat er meer insuline aangemaakt wordt. Bij paarden zie je vaak dat de glucose die niet opgenomen kan worden zoals het hoort in de manenkam en staartaanzet komt te zitten. Deze paarden hebben altijd honger omdat er te weinig energie bij de cellen terecht komt en zijn vaak lusteloos.
Bij PPID werkt het allemaal wat anders. Het gaat vaak samen met Insuline Resistentie, maar dit kan ook een gevolg zijn. PPID, Pituitary Pars Intermediair Dysfunction, dit staat voor het deel in de brein waar het misgaat, namelijk de Hypofyse. De Hypothalamus staat door middel van zenuwbanen in verbinding met de Hypofyse en krijgt informatie binnen over het lichaam. Bijvoorbeeld dat er teveel glucose in het bloed zit en er meer insuline aangemaakt moet worden. De hypothalamus stuurt dit middels de zenuwbanen door naar de Hypofyse, waarna dit kleine orgaantje de opdracht geeft aan de alvleesklier om meer insuline aan te maken.
Bij PPID is het zo dat de zenuwbanen langzaam afsterven. Soms groeit er ook een tumor op deze plek. De zenuwbanen hebben voornamelijk de rol om hormonen ook weer te remmen. Als er genoeg insuline is en het glucose peil is gedaald komt er weer een signaal naar de hypothalamus die zegt dat er minder insuline aangemaakt moet worden. Vervolgens stuurt de hypofyse dit weer door.
De Hypofyse regelt niet alleen maar dit hormoon maar stuurt enorm veel aan in het lichaam. Ook bijvoorbeeld de temperatuur en de vochthuishouding.
Als de zenuwbanen afsterven valt de remming weg en worden er veel te veel hormonen afgegeven. Eigenlijk ontstaat er hele slechte communicatie in het paarden lichaam. Hierdoor zie je dat paarden met PPID meer gaan drinken en plassen, een langere krullende wintervacht krijgen en deze ook weer moeilijk kwijtraken, meer zweten en ze hebben ook meer kans op hoefbevangenheid.
In september en oktober zijn de testen op PPID vaak gratis. Dit wordt aangeboden door Boeringer Ingelheim. Een grote fabrikant in diergeneesmiddelen die het middel Prascent (dat wordt gegeven aan paarden met PPID) ook verkoopt.
Deze testen heb ik laten uitvoeren op vier van mijn paarden waaronder Vaka.
Hormonen hebben allemaal tegenhangers (antagonisten). Zo werkt ACTH (Adrenocorticotroop hormoon) bijvoorbeeld met Cortisol (stresshormoon). Dus als er een hoog ACTH gehalte is wordt er meer cortisol aangemaakt om dit omlaag te brengen en andersom.
De dag dat ik de paarden liet testen was het erg warm. Het is dus goed mogelijk dat er veel Cortisol in het lichaam aanwezig was en daardoor ook meer ACTH, om het Cortisol gehalte weer omlaag te brengen. Vanaf 11 is de waarde te hoog en heb je soms een twijfelgeval, maar meestal krijg je het nieuws dat je paard Cushing heeft. Al mijn paarden hadden Cushing die dag. Dat was de voornaamste reden dat ik op onderzoek ben uitgegaan. De waarde van 11 die wij in Nederland hanteren verschilt dus van de rest van Europa. Dat zet je wel aan het denken toch, want was als 20 normaal is?
Vaka is dat jaar meerdere keren hoefbevangen geweest en was erg ziek. Soms ging het een periode goed, en dan ineens was het weer foute boel. Toen ze weer “zonder reden” hoefbevangen was geworden zij we met Prascent begonnen (mijn gevoel zei dat dit niet goed was, maar wat moest ik anders? Ze was erg ziek.). Binnen een paar weken had ik weer mijn oude paard terug werd mij verteld. Na een paar weken gebeurde er nog niks. Ze bleef erg slecht lopen, eigenlijk kon ze nog geen drie stappen zetten. De dosis Prascent verhoogd in de hoop dat dit zou helpen. Na zes tot acht weken was er nog steeds geen verbetering te zien (volgens de bijsluiter van het product zou het dan volop moeten werken). Ik dacht dat ik haar in moest laten slapen. Mijn lieve Vaka van 11 jaar. Erg jong om PPID te hebben, hoewel het wel mogelijk is. Ik heb foto’s laten maken om te kijken hoe erg haar hoefbevangen gekanteld was en dat bleek heel erg mee te vallen. We hebben volgehouden en bij kleine beetjes zagen we haar elke dag een beetje verbeteren. Achteraf was er wel een oorzaak dat ze “ineens” hoefbevangen is geworden. Ze was namelijk drachtig en had de dag ervoor een miskraam gehad.
We zijn nu een jaar verder ze heeft het heel goed gedaan. Ik heb besloten om met de Prascent te minderen van een halve pil naar een kwart. Beetje bij beetje kon ze weer op het gras totdat ze weer volop op de wei stond. Voor het eerst in drie jaar. Dit was voor mij het moment om de beslissing te nemen helemaal te stoppen met de Prascent.
De eerste week is heel erg goed gegaan. Ze is echter samen met een vriendje over de omheining gestapt en heeft de hele nacht kunnen genieten van een prachtige volle groene weide. De dag erna hebben we een lange rit gemaakt in de hoop dat er zoveel mogelijk Glucose verbrand wordt.
Het wordt even afwachten hoe ze het gaat doen, maar als ze hier niet hoefbevangen van wordt is het wel degelijk een goede beslissing geweest om te stoppen met de Prascent.
Ik wil jullie meegeven om altijd goed na te denken voordat je een beslissing neemt. Probeer zoveel mogelijk over de ziekte te lezen en neem het advies van je dierenarts mee, maar vertrouw voornamelijk op je eigen gevoel.