INHOUD:
Intro
Het opgroeien met dieren begint al voordat het kind geboren is
Kinderen met een stoornis
Coachen met paarden
Buitenspelen met je hond!
Kinderen leren omgaan met verdriet en afscheid
Regels stellen en zorg dragen voor het huisdier
Slot
Bronnen
Dieren geven rust door aan mensen. Ze leven niet morgen of gisteren, denken niet na over de bal die ze net kapot hebben gemaakt en zien er niet tegenop om ooit dood te gaan. Wij kunnen eigenlijk nog heel veel van ze leren. Mijn honden, paarden en katten hebben mij echte vriendschap laten zien, onvoorwaardelijke trouw. In moeilijke tijden stonden ze altijd klaar om mij hier doorheen te helpen. Tijdens het spelen, aaien en wandelen was het mogelijk om alles even los te laten. Ik merkte dat deze grote knuffelberen hetzelfde effect op kinderen hadden. Tijdens mijn werk op het dierenasiel zag ik de kinderen opleven, ik hoorde verhalen van mensen over wat het huisdier hun gezin allemaal had gebracht. Nu lijkt het vanzelfsprekend dat ik vind dat dieren al van groot belang zijn tijdens het opgroeien, toch kwamen er veel vragen bij mij op: Hoe zit het bij kinderen met een stoornis? Kunnen dieren ook voor therapie worden ingezet? Is het slecht voor de gezondheid van een kind om dieren in huis te hebben? Reden genoeg om hier eens dieper op in te gaan.
Het opgroeien met dieren begint al voordat het kind geboren is
Als de moeder tijdens de zwangerschap al in het bezit is van een dier heeft ze hier antistoffen voor opgebouwd. Dit wordt via het bloed en later via de melk doorgegeven aan het kind. De kans op een allergie van het kind is dus erg klein. Onderzoek heeft aangetoond dat kinderen die opgroeien met dieren om zich heen veel gezonder zijn en minder snel ziek worden.
Het is niet alleen tijdens de zwangerschap dat het houden van dieren gezonder is voor kinderen, ook tijdens het opgroeien leren ze diverse lessen waar ze de rest van hun leven baat bij hebben. Van een hond leren ze (bijvoorbeeld) delen, hij krijgt ook aandacht en eten, nieuwe speeltjes. Van een kat leren ze grenzen, de ander vindt niet alles prettig wat je doet, een kat kan dit vaak beter duidelijk maken dan mensen. Van een konijntje leren ze zachtjes met een ander omgaan, als je te snel of te ruig met hem omgaat, rent hij weg! De belangrijkste lessen die je van dieren leert is dat ze er altijd voor je zijn. Als kinderen verdrietig zijn kunnen ze altijd bij hun dierenvriend uithuilen. Als ze blij zijn is hun maatje nog drie keer zo blij voor ze, zonder dat hij weet waarom. En de grootste geheimen zullen ze nooit doorvertellen.
Sociale vaardigheden kom je de rest van je leven tegen. Op school, op je werk en bij vrienden is het belangrijk dat je jezelf goed kan aanpassen aan anderen, empathie kan tonen en goed samen kan werken. Door dieren krijgen kinderen al vanaf jonge leeftijd belangrijke lessen over het leven aangereikt.
Kinderen met een stoornis
Van de bekende psychoanalytische therapeut Sigmund Freud weten we dat hij een Chow Chow in zijn bezit had. Deze hond was regelmatig bij hem in het kantoor. Hij voelde dat de hond hem meer tot rust bracht. Al snel merkte Freud dat tijdens de gesprekken waar de hond bij was, zijn cliënten veel opener waren en eerder over dieperliggende problemen konden vertellen.
In de boeken: ‘De lange weg naar huis’ en ‘De paardenjongen’ verteld Rupert Isaacson over de reis die hij met zijn autistische zoon maakte. Op zoek naar heling trekken ze te paard de hele wereld over. Zijn zoontje Rowan praatte nauwelijks en had veel woedeaanvallen. Maar als hij op een paard zat leek dit allemaal te zijn verdwenen.
Steeds vaker worden dieren voor therapie ingezet. Onderzoek heeft aangetoond dat de hartslag en bloeddruk dalen tijdens het aaien van een dier. Ook het stresshormoon Cortisol wordt tijdens het contact met een dier verlaagd.
Coachen met paarden
Jolanda Hondius is schooljuf met een missie. Ze probeert sinds tien jaar samen met haar IJslandse paarden, kinderen met gedragsstoornissen te helpen. Het belangrijkste is om rust te brengen in de sessies en het kind uit te nodigen contact te maken met het paard. Jolanda geeft ze handvatten om de problemen waarmee ze dagelijks in aanraking komen te trotseren. De paarden doen de rest.
Buitenspelen met je hond!
Met de vele spelcomputers, telefoons en tablets zitten kinderen veel meer binnen. Ze hoeven zichzelf niet meer te vermaken, dat wordt voor ze gedaan. Buiten het feit dat sommige mensen van mening zijn dat hun creativiteit eronder lijdt, is het ook nog eens nadelig voor de gezondheid. Kinderen horen buiten te spelen, te voetballen, verstoppertje te doen. Steeds vaker komt dan ook overgewicht voor bij kinderen. Stelt u zich nu eens voor dat het kind een hondje had om mee te spelen. Hij kan met hem gaan wandelen, ballen weggooien en met hem op avontuur gaan, de wereld verkennen.
Natuurlijk is het niet erg als je kind zo af en toe in zijn digitale wereld verdwijnt. Maar zal hij over twintig jaar nog herinneringen hebben aan die middagen Candy Crush spelen? Of glimlacht hij bij de gedachte aan die prachtige hut die hij gebouwd had, waarbij de hond had geholpen met stokken zoeken?
Kinderen leren omgaan met verdriet en afscheid
Kinderen weten vaak nog niet precies wat de dood is en beseffen niet dat de overledene voor altijd wegblijft. Het is dan ook verstandig om hier open over te zijn. Een dier wordt vaak gezien als hun beste vriendje, het kan dan ook erg moeilijk zijn om hier afscheid van te nemen. (Optioneel stuk: Denk aan Flappie van Youp van ’t hek, zoveel verdriet om zijn konijntje.) De laatste keer je dier zien, aaien en vasthouden kunnen erg moeilijke momenten zijn maar ze leren het kind veel over de dood. Je kan hem niet tegen alle pijn beschermen maar het eerste afscheid zal hem voorbereiden op het andere verdriet in zijn leven.
Regels stellen en zorg dragen voor het huisdier
Belangrijk om voor de aanschaf van een huisdier de volgende vragen te stellen:
Hebben we genoeg tijd om voor het dier te zorgen?
Als hij ziek wordt, hebben we de middelen om hem dan te helpen?
Kunnen we de dagelijkse verzorging aan?
Is het voor ons mogelijk om de komende 10 tot 15 jaar voor het dier te zorgen?
Het is helemaal aan de ouders om te zorgen voor duidelijke regels omtrent het dier. Kinderen moeten leren dat ze hem niet mogen knijpen of aan hem mogen trekken. Als het dier aangeeft dat hij het niet prettig vindt moet het kind altijd stoppen en de grenzen van het dier respecteren. Onthoudt wel dat u als ouders altijd eindverantwoordelijk bent voor de omgang tussen het huisdier en uw kind. Op cursus gaan kan al veel eventuele problemen, vroegtijdig verhelpen.
Het kind mag de verzorging doen, probeer hem er dan ook zoveel mogelijk bij te betrekken. Hierdoor leert hij verantwoordelijkheid te nemen voor zichzelf en anderen. Maar! verwacht niet dat een kind van onder de achttien geheel zorg kan dragen voor een huisdier.
Als ouder zijnde moet je dus helemaal achter het idee staan om een huisdier te nemen, de ouder is verantwoordelijk voor het dier voor de rest van zijn leven. Een kind van 10 kan nog dit niet bedenken.
Dieren kunnen kinderen helpen met een stoornis, van ADHD tot Autisme. Ze helpen kinderen meer open te zijn en vergroten het zelfvertrouwen. Tevens zorgen ze dat kinderen veel leren over het leven.
Als ouder zijnde is het van groot belang om goed na te denken over de aanschaf van een dier. Je moet hem opvoeden, eten geven en veel liefde, dat laatste kunnen we ook aan de kinderen overlaten. Het is de bedoeling dat je zolang het dier leeft, zorg voor hem draagt.
In deze digitale wereld waarin ouders veel werken, regelmatig hele dagen weg zijn, is het zo fijn thuiskomen als je kijkt in de liefdevolle ogen van je trouwe huisdier.
Een dier vergt veel zorg, aandacht en tijd. Maar de liefde die het je kind zal geven is niet te evenaren. De tijd die er doorgebracht kan worden met deze trouwe viervoeter, zal hij voor altijd koesteren. De lessen die het kind van hem leert zal hij nooit meer vergeten. Want ook al spreken we niet dezelfde taal, echte liefde voelen we allemaal.
Bronnen:
Handbook on Animal-Assisted Therapy: Theoretical Foundations and Guidelines – Aubrey H. Fine.
https://www.licg.nl/invloed-van-dieren-op-kinderen/#houding-ten-opzichte-van-dieren
https://www.uu.nl/nieuws/waarom-is-het-aaien-van-een-dier-zo-rustgevend
Omgaan met je kind – José Sagasser en Marga Schiet.
Interview met Rupert Isaacson in de Happinez.
http://www.thuiscreche.nl/kinderen-digitale-tijdperk/
Interview met Jolanda Hondius in de IJslandse Paarden